Historie / Tijdlijn

Stichting Behoud Weervisserij heeft inmiddels een rijke historie opgebouwd. Op deze pagina hebben we de meest bepalende en vermeldenswaardige gebeurtenissen in chronologische volgorde onder elkaar gezet. Laat u meevoeren door ruim 27 jaar inzet voor behoud van de weervisserij.

17 januari 1997

Oprichting Stichting Behoud Weervisserij

De stichting wordt op 17 januari 1997 opgericht in restaurant ‘Vistro Hildernisse’ (thans gesloten) door Ruud van Meggelen, Nic Grosfeld, Pieter Paul Eilander, Willem Pleune, Luud van de Ven en Toine van der Vliet. In het oprichtingsjaar (1997) zijn alleen Cor van Dort en Piet Landa als weervissers actief op de Oosterschelde. Het doel van de stichting is het behouden van het ambacht weervisserij zoals dat al eeuwen in het oostelijk deel van de Oosterschelde plaatsvindt. Impliciet betekent dit dat de stichting zich ten doel stelt ervoor te zorgen dat de overgebleven weervissers beroepsmatig actief kunnen blijven.

2010

Bestuurswisseling

Volledige bestuurswisseling en opstelling van projectplan ‘Weervisserij, nieuwe pijler voor de vrijetijdseconomie op de Brabantse Wal’. Jan van Paassen, die gedurende 30 jaar actief was voor de beroepsvisserij van Scheveningen, is de nieuwe voorzitter. Piet Landa, Gijs Asselbergs en Marc van der Steen maken het bestuur compleet.

September 2011

Start uitvoering projectplan weervisserij

Start uitvoering van het projectplan met als speerpunten: restauratie van de bestaande monumentale weren, aanleg van een derde weer op Hooge Kraaijer (Tarweplaat), opleiding van vissers ten behoeve van bestaande en nieuwe weren en het toeristisch op de kaart zetten van de weervisserij.

Maart 2012

Restauratie

Start restauratie van de twee bestaande weren op de Speelmansplaten.

Mei 2012

Schooltochten

Toerisme en educatie

Start toeristische vaartochten naar de weervisserij en presentatie van educatieprogramma ‘Me zijn in de weer!’, met als doel leerlingen van groep 7 en 8 van de basisschool kennis te laten maken met de weervisserij. Het programma bestaat uit een voorbereidingsles, een vaartocht en verwerkingsles.

Juni 2012

Informatiepaneel over de weervisserij

Informatiepaneel

Sinds 22 juni 2012 staat aan de Oesterdam, nabij de Bergse Diepsluis, een informatiepaneel. Het paneel geeft een mooi beeld van de weervisserij, de historie en de werking ervan. Vanuit de positie van het informatiepaneel zijn de 1e en 2e visserij goed te zien. Medio 2022 is het paneel vervangen door het informatiepunt ‘Verdronken Dorpen’, waarin informatie over de weervisserij is opgenomen.

Augustus 2012

Het fuikgat van het derde weer wordt gezet

Start aanleg derde weer

Een unieke gebeurtenis is de (her)aanleg van een derde visserij op Hooge Kraaijer (Tarweplaat). In augustus werd gestart met het steken van de staken. De werkzaamheden werden op 21 september 2012 afgerond.

Oktober 2012

Derde boot

Start van de bouw van de nieuwe vissersboot voor de bevissing van de derde weer op zandplaat Hooge Kraaijer (Tarweplaat).

Mei 2013

Doop nieuwe boot

In gebruik name derde weer en doop nieuwe vissersboot

In gebruik name van de derde weer op zandplaat Hooge Kraaijer (Tarweplaat) en doop nieuwe vissersboot BZ3. De sloep werd gedoopt door de dochters van de Commissaris van de Koning van Zeeland, Han Polman – tevens oud-burgemeester van Bergen op Zoom.

Januari 2014

Start bouw fluisterboot

Start van de bouw van een aluminium elektrisch aangedreven fluisterboot die ingezet zal worden voor toeristische vaartochten naar de weervisserij.

September 2015

Cor van Dort 'Held van de Smaak 2015'

Cor van Dort ‘Held van de Smaak’

Cor van Dort (83; links op de foto) wint de publieksprijs van de Held van de Smaak Nederland Verkiezing 2015. Een prachtige waardering voor het levende monument en ambassadeur van de weervisserij en Bergse ansjovis.

Mei 2015

Eerste deelname aan ProefMei

ProefMei is sinds 2008 hét culinair en cultureel festival in Bergen op Zoom dat in het teken staat van proeven, genieten en elkaar ontmoeten. Op ProefMei presenteren restaurants gerechten aan het publiek en is er veel aandacht voor de befaamde drie A’s: Ansjovis, Asperges en Aardbeien. Stichting Behoud Weervisserij verzorgde voor het eerst – en als enige niet-restaurant – een menu met uiteraard ansjovis en andere lekkernijen uit de Oosterschelde.

Juni 2015

Start De verhalenkamer

Start van De verhalenkamer van de weervisserij – een initiatief bestaande uit drie ronden waarbij een groep van 75 mensen aan boord ging van een rondvaartboot om rondom de drie weervisserijen in het oostelijk gedeelte van de Oosterschelde te varen. Het doel van dit initiatief was om verhalen en herinneringen uit verleden en heden van de weervisserij los te maken. De Verhalenkamer werd georganiseerd in samenwerking met museum het Markiezenhof, sinds 1 juli 2015 onderdeel van het Cultuurbedrijf van de Gemeente Bergen op Zoom.

November 2015

Boek De weervissers van Bergen op Zoom

Presentatie van het boek ‘De weervissers van Bergen op Zoom’ op het symposium Erfgoed & Erfgenamen dat de afsluiting vormde van De verhalenkamer van de weervisserij. Het boek behandelt in bijna 300 pagina’s de historie en het heden van de weervisserij op de Oosterschelde, die onlosmakelijk verbonden is met Bergen op Zoom. Het boek werd in een beperkte oplage (1500 exemplaren gedrukt) en was binnen een mum van tijd uitverkocht.

Mei 2017

Aalscholver op een staak van de weervisserij

Bijliggen

Start met het zogenaamde bijliggen door vrijwilligers van Stichting Behoud Weervisserij. Eén van de grootste concurrenten van de vissers zijn aalscholvers. Naarmate de vis bij afgaand water de fuik in wordt gedreven, verzamelen de aalscholvers zich op de staken om zich tegoed te doen aan de vangst. Om te voorkomen dat de fuik leeg is, voordat de vissers arriveren, positioneren vrijwilligers zich bij toerbeurt in een bootje bij de weer om als vogelverschrikker op te treden. Dit bijliggen start zo’n vier uur voordat er daadwerkelijk gevist kan worden.

September 2017

Cor & Henk, weervissers van de Oosterschelde

Premiere Cor & Henk, weervissers van de Oosterschelde

Première van de film Cor & Henk, weervissers van de Oosterschelde op filmfestival Film by the Sea in Vlissingen. Een 50 minuten durende documentaire waarvoor filmmaker Edward Snijders weervissers Cor van Dort en Henk van Schilt gedurende een jaar volgde.

November 2017

Film Cor & Henk in Bergen op Zoom

In navolging van de première in Vlissingen werd de film over de weervissers drie keer in de bioscoop van Bergen op Zoom vertoond. In totaal trokken de drie voorstellingen zo’n 900 bezoekers – een aantal dat alle verwachtingen overtrof.

Januari 2018

Vlaamse trekpaarden helpen weervisserij

Vlaamse trekpaarden helpen de weervissers

In december en januari wordt er hout gekapt waarmee in de maanden februari, maart en april de weren worden hersteld. Dit gebeurt in door Brabantse Landschap aangewezen bospercelen. Op deze manier draagt de weervisserij bij aan verantwoord landschapsbeheer en een duurzame, verantwoorde keten. Het (zware) hout moet uit de bospercelen worden gehaald – een zwaar, arbeidsintensief werk. In de winter van 2018 kregen de weervissers hierbij hulp van Belgische trekpaarden. Dit leverde een fotogeniek schouwspel op dat de nodige media-aandacht genereerde.

September 2018

Nieuwe voorzitter: Wim Musters

Wim Musters – kleinzoon van Willem Landa, een van de vele weervissers uit de jaren ‘50 en begin jaren ‘60 van de vorige eeuw – neemt voorzitterschap over van Jan van Paassen, een van de grondleggers van de stichting. Van Paassen blijft aan de stichting verbonden als adviseur.

September 2018

Weervisserij bijgeschreven in inventaris immaterieel erfgoed

Bijschrijving Inventaris immaterieel erfgoed Nederland

Het ambacht weervisserij wordt officieel bijgeschreven in Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. De bijschrijving is een onderkenning dat een erfgoedgemeenschap zich actief en bewust inzet voor het in stand houden en doorgeven haar immaterieel erfgoed. Op de foto (v.l.n.r.): Cor van Dort, Leo Adriaanse (toenmalig Hoofd Kenniscentrum Immaterieel Erfhoed Nederland), Frank Petter (burgemeester Bergen op Zoom) en wijlen Wim Musters (voorzitter Stichting Behoud Weervisserij)

November 2018

Wim Musters

Wim Musters overleden

Nog geen drie maanden na zijn aanstelling komt Wim Musters te overlijden na een noodlottige val in huis. Oud-voorzitter Jan van Paassen neemt als interim-voorzitter de taken van Musters over.

Maart 2019

Nieuwe voorzitter Kees Coppens

Nieuwe voorzitter: Kees Coppens

Kees Coppens neemt het voorzitterschap over van interim-voorzitter Jan van Paassen. Coppens, van oorsprong akkerbouwer, heeft gedurende vijfentwintig jaar diverse bestuursfuncties vervuld bij ZLTO West-Brabant. Daarnaast heeft hij ruim elf jaar – tot aan zijn pensioen medio 2016 – deel uitgemaakt van het dagelijks en algemeen bestuur van waterschap Brabantse Delta. Een groot aantal jaren was hij tevens loco-dijkgraaf.

Augustus 2019

Denkend aan Holland

Op ansjovistocht in Denkend aan Holland (Omroep MAX)

In de uitzending van 26 augustus bezochten André van Duin en Janny van der Heijden voor het programma Denkend aan Holland (Omroep MAX) de winkel van firma Van Dort voor een portie verse ansjovis. Na de uitzending wisten mensen uit heel Nederland Van Dort te vinden voor (ingemaakte) ansjovis.
Foto: MAX Vandaag / RJRFotografie.nl

Augustus 2019

Ingemaakte ansjovis

Uitzonderlijk goed seizoen

Firma Van Dort heeft een bijzonder goed seizoen achter de rug – het beste in dertig jaar. Eind juli werd er nog steeds op ansjovis gevist; een uitzonderlijk verschijnsel. Het aanbod is zelfs zo groot, dat niet alles wordt verkocht en wordt ingemaakt als gezouten ansjovis.

April 2020

Alain Caron en Henk van Schilt

Ansjovis vangen op authentieke wijze in Binnenstebuiten

Op 15 april besteedde het tv-programma BinnensteBuiten (KRO-NCRV) uitgebreid aandacht aan de authentieke wijze waarop firma Van Dort nog altijd op ansjovis vist. In de aflevering van 15 april voer chef-kok en culinair expert Alain Caron een dagje mee met de vissers en bereidde hij samen met Rian van Dort een hoofdgerecht met – hoe kan het ook anders – Bergse ansjovis in de hoofdrol. De aflevering en fragmenten zijn nog terug te kijken via deze link. Ook deze uitzending resulteerde weer in de nodige aanloop en bestellingen bij Van Dort. Op de foto: Alain Caron (l) en Henk van Schilt.
Foto: screenshot BinnensteBuiten / KRO-NCRV

Augustus 2020

Weinig vangst, geen vaartochten

Er wordt dit seizoen weinig ansjovis gevangen. Het slechtste seizoen dat Henk van Schilt in zijn 20 jaar durende loopbaan als weervisser heeft meegemaakt. De teller blijft steken op een kilo of honderd. Door corona konden er voor het eerst sinds 2012 geen vaartochten naar de weervisserij worden gemaakt.

Juni 2021

Amper ansjovis, opnieuw geen vaartochten

Een seizoen dat weer slechter was dan voorgaande en waarin er maar een handvol ansjovis per dag werd gevangen. Vaartochten konden opnieuw niet doorgaan als gevolg van de toen geldende coronamaatregelen.

17 januari 2022

25 jaar Stichting Behoud Weervisserij

Stichting Behoud Weervisserij bestaat 25 jaar. Een jubileum met gemengde gevoelens. Enerzijds zijn we trots dat we al 25 jaar slagen in onze missie: het behouden van de weervisserij. Daarnaast zijn er zorgen, omdat er al twee jaar weinig ansjovis is gevangen. De stichting en Van Dort gaan in gesprek over toekomstscenario’s.
Foto: Pix4Profs/Peter Braakmann/BN/DeStem

Juli 2022

Voor het derde jaar op rij amper ansjovis

Voor het derde jaar op rij wordt er amper ansjovis gevangen – nog minder dan in 2021. Een dergelijke opeenvolging van slechte jaren heeft Van Dort in 75 jaar niet meegemaakt. Een lichtpunt zijn de vaartochten, die na een aantal coronajaren weer konden doorgaan en waarvoor – ondanks de afwezigheid van ansjovis – veel belangstelling was.

December 2022

Twee weren samengevoegd tot één weer

De weervissers nemen een rigoureus besluit: de twee weervisserijen die staan opgesteld op de Speelmansplaten, nabij de Bergse Diepsluis, worden samengevoegd tot één groot weer. Dit biedt een praktisch voordeel (één weer minder bevissen) en is een ultieme poging om het tij ten aanzien van de tegenvallende vangsten te keren. De weer wordt bij de start van het seizoen 2023 in gebruik genomen.
Foto ter illustratie; niet de nieuwe weer

Juni 2023

Wageningen Marine Research: Oosterschelde te warm en te zout

De inspanningen voor het samenvoegen van de twee weren mogen niet baten: er wordt nog geen kilo ansjovis gevangen. Wat er wel verschijnt: een onderzoeksnota van Wageningen Marine Research naar de ansjovisvangsten in de Oosterschelde. Voorlopige conclusie: de stijgende watertemperatuur en het verhoogde zoutgehalte zorgen ervoor dat de ansjovis het oostelijke deel van de Oosterschelde niet meer aantrekkelijk vindt als paaigrond en wegblijft. Een artikel in Trouw is de aanleiding voor flink wat regionale en landelijke (NOS, SBS6) media-aandacht over het onderwerp.

Juli 2023

Boek De weervissers van Bergen op Zoom opnieuw uitgegeven

Het boek ‘De weervissers van Bergen op Zoom’ uit 2015 wordt opnieuw uitgegeven. Het betreft geen identieke herdruk, maar een geactualiseerde versie voorzien van een nieuw hoofdstuk over de periode 2016 tot en met 2022. Meer informatie

September 2023

Ansjovismotie Provincie Brabant

De motie van PVV Noord-Brabant ter behoud van de eeuwenoude Bergse weervisserij krijgt – met steun van andere partijen – een tweederdemeerderheid. De aangenomen motie roept de Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant op om nauw samen te werken met de provincie Zeeland, de Gemeente Bergen op Zoom en Tholen om doelgerichte maatregelen te nemen ter behoud en bescherming van de weervisserij. De stichting gaat met de partijen in gesprek over de mogelijkheden om met gezamenlijke inspanning een structureel behoud van de weervisserij te bewerkstelligen.

Maart 2024

Stichting partner Unesco Global Geopark Schelde Delta

Stichting Behoud Weervisserij mag zich officieel partner noemen van het Unesco Global Geopark Schelde Delta. Het is een grensoverschrijdend gebied in Nederland en België dat zich kenmerkt door de unieke interactie tussen natuurlijke processen en menselijke activiteiten. De weervisserij is al honderden jaren onlosmakelijk verbonden aan het oostelijke deel van de Oosterschelde dat onderdeel uitmaakt van het Geopark. Lees meer

Augustus 2024

Vijfde seizoen op rij zonder vangst

Na het vijfde seizoen op rij zonder ansjovisvangst lijkt Van Dort – zonder financiële steun – noodgedwongen te moeten stoppen met de beroepsmatige uitoefening van de weervisserij. Zonder actieve beoefening komt het behoud van het erfgoed in gevaar. De stichting en Van Dort gaan in gesprek over de voorwaarden om de weervisserij toch voort te zetten.

Januari 2025

Van Dort gaat nog minimaal een seizoen door

De stichting maakt bekend dat Van Dort heeft besloten om toch nog minimaal één seizoen door te gaan met de weervisserij. De stichting en Van Dort hebben een ondersteuningsplan opgesteld dat het mogelijk maakt om ook zonder inkomsten uit de ansjovisvangst het ambacht nog minimaal één seizoen uit te oefenen. Voor behoud in de daaropvolgende periode rekent de stichting op steun van overheidsinstanties en andere stakeholders. Lees meer