Door: Irma van Schaijk | Bron: BN/DeStem
Foto, ter illustratie (archief Stichting Behoud Weervisserij)
Een paling, een kreeft, een sepia en wat krabbetjes, maar geen ansjovis. Dat was de opbrengst tijdens de eerste excursie naar de weervisserij. De beleving was er echter niet minder om.
Lenie Turk is na afloop van de vaartocht nog onder de indruk. „Als je ziet hoeveel werk door vrijwilligers wordt verzet om de weervisserij te behouden, dat is echt heel indrukwekkend. De excursie is een aanrader voor iedereen die hier uit de buurt komt en van ansjovis houdt.”
Zelf komt ze uit de bollenstreek, maar ze is in het gezelschap van Lian en Gerard Huis in ’t Veld, die na jaren weer terug zijn in hun oorspronkelijke woonplaats Bergen op Zoom. „Tijdens een verjaardagsfeest van Gerard spraken we af een keer naar de Biesbos te gaan”, vertelt Lenie.
„Heel grappig: ik reed naar Dordrecht, maar het bleek dat we naar Drimmelen moesten, 43 kilometer verderop. Nou ja, daar kwam ter sprake dat Lian ook graag een keer naar de weervisserij wilde. Dat hebben we daar ter plekke geboekt.”
De weervissers vangen op ambachtelijke wijze ansjovis in de Schelde. Sinds 2019 laten de ansjovisjes zich echter niet meer zien in dit gebied. „Het water is te zout en voedselarm”, weet gids Dick Westerhof. Hij vertelt het gezelschap over betere tijden, lang geleden.
„Voor 2019 vingen we wel zestien ton per seizoen en heel lang geleden werd er wel vijftig ton gevangen. Toen werd de ansjovis ook ingezouten. Dat zijn dan de visjes die we kennen uit de bekende blikjes.” „Maar dat zijn hele kleine visjes”, merkt Lenie op. „Dat klopt”, zegt Dick. „Die werden gekopt.” „Ah, net als tulpen!”
Bekend fenomeen
Gerard en Lian weten dat de weervisserij een bekend fenomeen is onder Bergenaren. „Iedereen kent de familie van Dort”, zegt Gerard. Lian knikt: „Maar ik denk dat heel veel Bergenaren geen idee hebben hoe het nou precies gaat.” Het gezelschap heeft genoten van de tocht over het water.
De boot vertrok zaterdagavond om kwart over zeven op een mooie zomerse dag. Bij terugkeer zakt de zon net als een oranjerode bal in de Schelde. „We hebben zelfs een zeehond gezien”, vertelt Lian enthousiast. „Die zwom een heel eind mee met de boot.”
„Die had ’s ochtends al in de weren gezeten”, zegt schipper Jaap van Dam. „Als er al enige ansjovis was geweest, zit die nu in de buik van de zeehond.” Jaap en Dick gaan als vrijwilliger mee met de excursies, georganiseerd door de stichting Behoud Weervisserij.
Per seizoen zo’n duizend mensen
„De stichting telt zo’n vijftig vrijwilligers, die onder andere zorgen voor reparaties van de weren, het kappen van hakhout op de Brabantse Wal en het herstellen van visnetten.” Bovendien gaan per seizoen zo’n duizend mensen mee met de vaartochten: „We kunnen tegenwoordig geen ansjovis meer laten zien, maar het gebeurt nooit dat onze deelnemers van boord gaan zonder het naar de zin te hebben gehad”, lacht Dick.
Het zaterdagavondgezelschap beaamt dat. „We hebben een geweldige tocht gehad, wat een ervaring. We hopen dat de provincie de weervissers gaat ondersteunen, zodat dit prachtige historische erfgoed behouden kan blijven.” Lenie heeft goed opgelet tijdens de tocht: „Bergen op Zoom is de enige plaats waar nog op deze manier wordt gevist, en dat gebeurt al eeuwenlang zo.”
Dick vertelt dat er momenteel gesprekken worden gevoerd met provincie en gemeentes om de weervisserij te kunnen behouden. „Het inkomen van de weervissers is al ruim vijf jaar weggevallen, maar het zou eeuwig zonde zijn als dit erfgoed verdwijnt.”
Een excursie boeken naar de weervisserij kan via onderstaande knop: