Bergen op Zoom is de afgelopen eeuwen diverse weervissersfamilies rijk geweest. Namen als Aertssen, Baaijen, Van Dort, Franken, De Haas en Landa zullen – zeker de oudere generaties – bekend voorkomen. Op dit moment is alleen de familie Van Dort nog beroepsmatig actief in de weervisserij op de Oosterschelde.
Het vak van weervisser wordt van vader op zoon doorgegeven. Zonen gaan al jong met hun vader mee. Vader en zoon of zonen gaan maatschappen aan of werken samen in het bedrijf van vader. De werkmethode, de boten en de gereedschappen gaan over van generatie op generatie.
Cor van Dort (1932) is bijna vijftien als hij, samen met zijn drie jaar oudere broer Willem, in de zaak van zijn vroeg overleden vader (52) stapt. Op 22 maart 1966 richt Cor eenmanszaak C.J. van Dort op en broer Willem komt in dienst.
Door de Deltawerken komt er tijdelijk zoet rivierwater de Oosterschelde in waardoor de ansjovis steeds vaker wegblijft. Vanaf begin jaren zeventig bevissen Cor en Willem nog maar één weer, de huidige Weer 2. Oudere vissers uit Bergen op Zoom stoppen met de visserij; Van Dort valt terug op de palingvisserij. Later, na de aanleg van de stormvloedkering (1986), is het water zouter geworden en keert de ansjovis weer terug naar het oostelijke deel van de Oosterschelde.
Weervissers hebben altijd te maken gehad met sterk wisselende ansjovisvangsten. Daarom vult Van Dort zijn inkomen aan met palingvisserij in het Zoommeer. Op het hoogtepunt heeft Van Dort meer dan honderd palingfuiken staan. De firma moet het echter vooral hebben van de commercieel interessante verse en gezouten ansjovis.
In 1978 stopt Willem van Dort, na een hartaanval, met de beroepsmatige uitoefening van de weervisserij. Hij gaat werken bij zijn schoonvader – aannemer Bakx aan de Wouwseweg in Bergen op Zoom – en springt sporadisch broer Cor bij in de weervisserij.
De vrouw van Cor, Lena van Dort-Oosdijk (1937), speelt een belangrijke rol sinds hun huwelijk in 1959. Zij doet de verkoop vanuit de winkel aan de Artilleriestraat 63 in Bergen op Zoom. Op dit adres is de winkel van Van Dort nog altijd in bedrijf. Uit het huwelijk van Cor en Lena worden dochter Rian (1962) en zoon Corné (1963) geboren. Zoals gebruikelijk helpen zij van kinds af aan mee in de weervisserij. Corné vist actief vanaf zijn zeventiende. Eind jaren negentig stapt ook Rians echtgenoot Henk van Schilt, opgeleid als metaalbewerker, in het bedrijf.
Sinds Cor en Lena een stapje terug hebben gedaan – beiden verrichten tot op de dag van vandaag overigens nog steeds hand- en spandiensten – runt Rian de winkel aan de Artilleriestraat 63. Rian verzorgt de administratie van de vangsten en regelt allerhande zaken. Ze zout de ansjovis in en knipt ze (verwijderen van kop en ingewanden) voordat ze de potjes ingaan. Moeder Lena helpt haar in het ansjovisseizoen (mei t/m juli) zoveel mogelijk mee.
Rian vóór de winkel aan de Artilleriestraat met de vlag die uithangt als er ansjovis gevangen is.
Lees ook: Ingemaakte ansjovis: familieproduct met een verhaal
Cor van Dort in 2015, geportretteerd door Jeroen van Eijndhoven voor het boek De weervissers van Bergen op Zoom.
Als Piet Landa in 2005 zijn laatste ansjovisseizoen heeft, koopt Cor de vergunning van de twee weren, twee boten en overig materiaal. Cor, Corné en Henk bevissen in eerste instantie Weer 1 en Weer 2, beide op de Speelmansplaten. Ze worden daarbij ondersteund door een aantal mannen die graag meevissen. Als in 2012 Weer 3 op de ‘Hooge Kraaijer’ opnieuw wordt gestoken, gaat die weer in bedrijf vanaf het seizoen 2013 na zo’n twintig jaar niet bevist te zijn geweest.
Vanaf 2012 is Henk van Schilt de vissende spil van de firma. Hoewel Cor (1932) nog zoveel mogelijk meegaat, beginnen de jaren ook voor hem te tellen. Overdag is hij soms nog op het water te vinden; de nachtgetijden laat hij aan de jongere garde over. Deze bestaat onder meer uit vrijwilligers van Stichting Behoud Weervisserij, die de firma Van Dort binnen en buiten het ansjovisseizoen ondersteunen met allerhande werkzaamheden.
Henk van Schilt in 2015, geportretteerd door Jeroen van Eijndhoven voor het boek De weervissers van Bergen op Zoom.
Om het ambacht weervisserij toeristisch en educatief op de kaart te zetten, organiseert Stichting Behoud Weervisserij in samenwerking met firma Van Dort sinds 2012 in de maanden mei, juni en juli recreatieve vaartochten naar de weervisserij. Tijdens deze tochten wordt er naar een weer gevaren om de vangst binnen te halen. Een gids van Stichting Behoud Weervisserij en Henk van Schilt geven de bezoekers tekst en uitleg.
De tekst op deze pagina is een bewerking van een gedeelte van het hoofdstuk ‘Familieverhalen’ door Marc van der Steen, afkomstig uit het boek ‘De weervissers van Bergen op Zoom’ (2015).